Jak wybrać dobry ponton – praktyczne porady

Materiał, kolor, sposób klejenia, kategoria żeglugi, podłoga ma duże znaczenie dla trwałości pontonu, szczególnie gdy nasza łódź będzie intensywnie eksploatowana na morzu, dzikich jeziorach i rzekach ….

Jak wybrać dobry ponton (Uwaga – tekst chroniony prawem autorskim)
A. Wytrzymałość pontonu

Wytrzymałość materiału zależy od jakości i gęstości siatki poliestrowej stanowiącej „rusztowanie” powłoki. Gramatura materiału z jakiego wykonane są pontony morskie wynosi 1100g/m2. Baseny ogrodowe, zabawki wodne i marne pontony mają mniejszy splot 1000g/m2 a te najsłabsze 950g/m2, często siatka w materiałach o niskiej gramaturze wykonana jest z bawełny i po kilku latach gnije, przez co borty się deformują i praktycznie ponton staje się bezużyteczny.  Gęstość splotu i jakość siatki poliestrowej często przekłada się na wielkość silnika z jakim może pracować ponton a w szczególności na ciśnienie robocze pontonu, standardowo dobre pontony mają  ciśnienie robocze 0,25-0,3 Bara, w airmacie 0,8-1ar. Poniżej 0,2 bara  (atm)  to już raczej cerata a nie porządny ponton.

B. Kategoria żeglugi produktowa i handlowa

Klienci często pytają dlaczego małe pontony mają na tabliczce kategorie żeglugi C, jest kategoria handlowa która mówi – o niczym. Znaczącym parametrem jest kategoria żeglugi produktowa która gwarantuje, że ponton o kategorii D poradzi sobie na fali o wysokości 1,5m a przy kategorii C 2,5m. Produktowa kategoria żeglugi musi być potwierdzona certyfikatem zgodności i ewidencją prób jakie przeszedł ponton przed dopuszczaniem do sprzedaży. Nie jest to wcale takie proste, ponieważ wymaga to spełnienia norm ISO 9227 – odporność na słoną wodę morską; ISO 4892, ISO 6272 – odporność na uderzenia; ISO 1421, ISO 4674,  ISO 2411 – testy mechaniczne materiału i kleju; ISO 2409 and ISO 4624 – testy starzenia i adhezyjności; ISO 6185, ISO 6185  – odporność na działanie wysokich temperatur; ISO 2178, ISO 6185 – testy szczelności. Często handlowcy podają normę ISO wg. której produkowane są wiosła do pontonu jako całego sprzętu. Powyższe weryfikuje to straż morska (często  w Chorwacji), jest standardowo wymagane przy rejestracji w Czechach, w niektórych urzędach w Polsce (choć nie jest to powszechne)  Ważne też jest posiadanie klasy morskiej C (lub D dla  wypraw śródlądowych) oraz certyfikatu CE który obowiązuje w całej UE, a w  praktyce jest standardem światowym bezpiecznego użytkowania.. Pontony Info-Media mają wszystkie  wymagane certfikaty, które są zawsze dołączane przy prze sprzedaży pontonu. łącznie klasą morską C. (Wszystkie pontony sprzedawane przez mnie o  długości powyżej 3m mają certyfikat morski C).

C. Kolor materiału

Kolor pontonu ma duże znaczenie dla jego trwałości, szczególnie gdy nasza łódź będzie wystawiona na długotrwałe działanie promieni słonecznych. Łodzie ratunkowe na jachty pełnomorskie są zazwyczaj całkowicie białe lub jasnoszare. Biały kolor odbija promienie słoneczne, co zapobiega nagrzewaniu się komór i nadmiernemu wzrostowi ciśnienia. W naszych szerokościach praktycznie każdy kolor spełni swoje wymagania za wyjątkiem czarnego. Czarny kolor absorbuje promienie słoneczne, przez co boje bardzo mocno nagrzewają się grążąc poparzeniem lub nawet uszkodzeniem. Czasami po kilku latach klejone lub zgrzewane miejsca całkowicie czarne ulegają poważnym uszkodzeniom. Należy więc wystrzegać się pontonów w których elementy komór powietrznych w części nawodnej są czarne – zresztą chyba żadna firma nie produkuje pontonów w tym kolorze. Do wędkowania na wodach w Polsce dobrze spisują się pontony zielone, szare, ciemno szare, jasne byle nie w znaczącej części czarne.. Natomiast na morza południowe zdecydowanie polecam pontony w tonacji jasnej jasnej. Ciemniejsze dodatki nie powinny zajmować  więcej niż 10% powierzchni pojedynczej boi w części nawodnej.

D. Typ podłogi

Listwowa (slatted) – podłoga panelowa. Podłoga wykonana w tej technologii umożliwia szybkie składanie i rozkładanie pontonu, powoduje że cała konstrukcja jest lekka i akceptowalnie współpracuje z silnikami elektrycznymi gorzej ze spalinowymi mniejszej mocy – stąd modele dla wędkarzy amatorów. Podłoga w tych pontonach musi być wklejona nieco głębiej w boje pontonu o średnicy 42cm, co zapewniają akceptowalną stabilność i sterowność pontonu. Dzięki niewielkiemu zanurzeniu pontony te dobrze się spisują na jeziorach śródleśnych, zamulonych.
Drewniana w ramkach aluminiowych – sprawdzona konstrukcja, doskonała do turystyki i sportów wodnych, często  wybierana  przez wędkarzy, łatwa w utrzymaniu i bardzo mocna. Koniecznie powinna być wykonana ze sklejki wodoodpornej dodatkowo zaimpregnowana lakierem, tak jak w modelach HSD, HSM.
VIB – podłoga wykonana w technologii airmaty kształtującej bezpośrednio głęboki kill. Bardzo lekka, wytrzymała podłoga wykonana z włókien polyestrowych; ponton z tą podłogą mieści się w jednej torbie i jest o 30% lżejszy.  Pontony z tą podłogą wchodzą z łatwością w ślizg; Wadą podłogi jest fakt, że każda odrobina wody np. z wioseł gromadzi się na dnie pontonu tworząc „błotko”. Dla aktywnych niewymagających podróżników dbających o sprzęt wodny. Po eksperymentach z tym typem podłogi zrezygnowaliśmy z jej stosowania.
AirMat – rewelacyjna i komfortowa podłoga wykonana z włókien poliestrowych, ma najlepsze cechy podłogi tradycyjnej tj. dmuchany kill, przestrzeń pomiędzy dnem a podłogą zbierającą wodę. Bardzo lekka i wytrzymała, ponton z tą podłogą mieści się w jednej torbie i jest o 30% lżejszy od tradycyjnego, można go b błyskawicznie rozłożyć i złożyć. Dla aktywnych podróżników. Mając ten ponton z uwagi na łatwość przystosowania będziesz go używał znacznie częściej niż tradycyjnego. Jedna z ulubionych moich podłóg, można wykorzystywać w pontonach do 360cm, przy większych długościach ponton zauważalnie faluje.
Aluminium – podłoga o największej wadze, ale i wytrzymałości. Ponton z podłogą aluminiową warto kupić gdy przewozi się nim duże, twarde, ciężkie przedmioty. Polecam amatorom nurkowania i w dużych pontonach powyżej 320cm długości.
RIB – pontony z tą podłogą łatwo jest wprowadzić i utrzymać w ślizgu przy stosunkowo małej mocy silnika. Najlepsze dla osób pragnących „poszaleć” na wodzie, oraz szybko zwiedzić duże odległości. Lekkie pontony RIB typu HSR łatwo daje się przewozić na bagażniku dachowym, po złożeniu jest o połowę mniejszy od zwykłej łódki, jednak stosunkowo większy od standardowych pontonów. Pontony HSR to profesjonalne RIBy z konsolą – dla tych którzy już wiedzą co to sportowy ślizg.
E. Powłoka hypalon czy PCV
Hypalon to tylko wierzchnia warstwa kompozytu. O wytrzymałości mechanicznej decyduje warstwa środkowa, dobry ponton może być wykonany z PVC ale z dobrą wewnętrzną siatką poliestrową. Wyższością hypalonu nad PCV jest większa odporność na oleje, rozpuszczalniki i promieniowanie UV.F. Waga pontonu

W sposób przybliżony możma ocenić jakość pontonu po gramaturze. Dobry ponton musi ważyć ok. 20 kilogramów na metr długości. Wiem, że to jest duże uproszczenie, ale jeśli standardowy ponton 3,2-metrowy waży mniej niż 50kg to nie warto sobie nim głowy zawracać. Oczywiście należy wziąć pod uwagę typ podłogi, dla aluminiowej +10%, dla airmaty – 25%. Pontony HSD i HSM sporo ważą (tak jak Hondy, Yamahy czy Suzuki), ale wynika to z grubego materiału, podwójnych warstw łączeniowych, przeponowych komór. Bardzo ciekawym rozwiązaniem są pontony lekkie (light). Wykonane są one z dobrego materiału o standardowej wytrzymałości. Specjalna konstrukcja zapewnia małą wagę ok. 25kg. Jest to profesjonalny sprzęt dla osób które nie mogą dźwigać.

G. Zagadka ładowności

Jeśli ponton o długości 3,2 m ma ładowność 3,5 osoby czyli tyle ile dobry ponton 2,7 to świadczy o złej jakości materiałów lub słabym teście bezpieczństwa np. mała liczba komór, brak przepon wyrównujących ciśnienia. Wszystkie pontony dobrej jakości maja podobne ładowności tzn. 2,7 – 3,5os. osoby; 2,9 – 4os. 3,2 – 4,5os. 3,6 – 5,5os. Wynika to przede wszystkim z jakości materiałów i warunków przeprowadzenia certyfikacji. Jeśli jeszcze uwzględnisz, że aby wprowadzić ponton w ślizg zapotrzebowanie na moc rośnie logarytmicznie (ok. 6KM dla 290cm) rozważ czy lepiej kupić „kapcia” czy porządny sprzęt. Powyższe nie dotyczy pontonów sportowych RIB, gdzie liczba osób jest dobierana do stabilności w szybkim ślizgu.

Przeczytaj inne